Mistrz i Przewodnik Duchowy

Guru – Mistrz i Przewodnik Duchowy 

Mistrz – tytuł przyznawany osobie, która osiągnęła najwyższy stopień wiedzy lub umiejętności w danej dziedzinie; ciesząca się swoistym autorytetem i będąca wzorem do naśladowania (nauczyciel, przewodnik, guru) dzięki czemu posiada pozycję/stanowisko, które wyróżnia ją spośród ogółu. Odpowiednikiem żeńskiego tytułu jest mistrzyni. Mistrz, to także tytuł, który w dawnych czasach nadawany był przełożonemu w niektórych zakonach rycerskich. Był to zazwyczaj wysoki dostojnik na poziomie danego regionu, tzw. mistrz krajowy, jak również urzędnik pracujący w administracji danego zgromadzenia. W średniowiecznej Polsce, mistrz (łac. magister) był stopniem naukowym, który był wyższy od stopnia bakałarza.  Wiele traktatów indyjskich powiada, że mistrz duchowy, guru, może być rozpoznany po tym, że manifestuje moce nadprzyrodzone czyli siddhi owoce rozwoju duchowego. 

Mahatma Himalaya El Moryah - Mistrz Dynastii Maurya - Król Magów
Parama Para Mahaguru

Adi-Guru – Najwyższy Mistrz i Król Joginów 

Mistrz duchowy to osoba, która naucza prawdy, asekha - dosłownie “nie-uczeń” czyli ktoś, kto osiągnął tak wysoki poziom udoskonalenia moralnego, psychicznego i duchowego, że nawet jak się nie uczy, nie traci mocy ani mądrości. W kulturze indyjskiej przywiązuje się dużą wagę do przyjęcia mistrza duchowego i z tego powodu każda osoba, która ukończyła dwunasty rok życia, rusza w poszukiwanie mistrza duchowego i otrzymuje święte mantry. Mistrz duchowy udziela wskazówek o samorealizacji i sposobach praktykowania świętych nauk jogi zgodnie z kulturą wedyjską. Odnalezienie takiego nauczyciela jest ostatecznie koniecznością dla wszystkich. W nowoczesnym społeczeństwie mamy mistrzów wszystkiego, mistrza komputerów, mistrza marketingu, mistrza mechaniki, lecz brakuje mistrzów nauczających wiedzy o duszy, atmanie i tego jak obudzić wieczne światło oraz miłość w swoim sercu. Mistrz duchowy może pomóc ludziom przenieść się z Ziemi bezpośrednio do nieba duchowego, gdzie znajdują się niezliczone planety duchowe podzielone na sfery. 

Mistrz duchowy nazywany jest magicznym słowem „guru”, gdzie „gu” to mrok a „ru” oznacza tego, który mrok rozprasza, spala. Guru (dewanagari गुरु) – w religiach dharmicznych mistrz duchowy i przywódca wspólnoty, przewodnik duchowy i nauczyciel, szanowany, a często nawet czczony jako wcielenie jakiegoś bóstwa czyli anioła, dewaty. Guru mówi prawdę (satya), nawet jeśli przez to cierpimy, zachęca do działania we wspólnej sprawie w miłosnej służbie dla Iśwara Boga. Pokazuje nam ścieżkę jogi, uczy nas technik medytacji i pozwala nam wejść do swojej rodziny. Wyłącznie za sprawą nieskończonej łaski Iśwara Boga, który wie wszystko, możemy znaleźć mistrza duchowego. Mistrzowie duchowi wywodzą się z sukcesji uczniów, linii mistrzów, praktykują życie duchowe, pokorę, prostotę i są zawsze gotowi pomagać swoim inicjowanym uczniom oraz wielbicielom. Aby przyspieszyć proces szukania mistrza duchowego należy przejść na odżywianie wegetariańskie, powstrzymać od przyjmowania środków odurzających, zachować czystość (co oznacza także powstrzymanie się od przypadkowego seksu pozamałżeńskiego, homoseksualizmu czy spółkowania ze zwierzętami) czy powstrzymanie się od nonsensownych rozrywek takich jak hazard. Trzeba ofiarowywać pożywienie Bogu. 

Mistrz zen (czytaj “dzen”) – w tradycjach chan, sǒn, zen i thien, w pełni oświecony człowiek, o dojrzałej osobowości i nieugiętym charakterze, który włączył Dharmę Buddy w swoje życie i potrafi prowadzić innych do oświecenia. Zen to dosłownie medytacja (dhyana), zatem mistrz zen jest faktycznie mistrzem medytacji, mistrzem życia kontemplacyjnego w buddyzmie. Aby zostać mistrzem zen trzeba urzeczywistnić swoją prawdziwą naturę, otrzymać przekaz Dharmy od swojego nauczyciela (i ewentualnie innych mistrzów zen) i dojrzewać latami w walkach Dharmy z innymi mistrzami. Mistrz zen jest dhyana guru wedle terminologii indyjskiej jogi, czyli mistrzem medytacji i kontemplacji. 

Rōshi (jap. 老師 dosłownie “starszy mistrz”, z chiń. laoshi; kor. 노사, nosa; wiet. lao su’) – czcigodny duchowy nauczyciel, starszy, mistrz, guru. Dawniej był to tytuł mistrza zen w Japonii, który wyparł określenie zenji i był bardzo trudny do zdobycia. Obecnie wartość tego tytułu znacznie się zdewaluowała, tak, że stał się on grzecznościowym określeniem i używany jest np. do osoby prowadzącej świątynię zen na zasadzie dziedziczenia. W okresie Meiji antybuddyjskie władze w celu większego podporządkowania sobie zen wprowadziły nawet zwolnienie mnichów zen z celibatu i wegetarianizmu. Dharmę przekazuje pełny, całkowicie oświecony mnich, swojemu uczniowi, całkowicie oświeconemu mnichowi. Daishi (jap. 大師 dosł. wielki nauczyciel, wielki mistrz) – tytuł buddyjski używany także w grupach zorientowanych duchowo, na ogół nadawany dopiero po śmierci. Współcześnie ludzie używający tytułów wielki mistrz w kontekście duchowości czy uzdrawiania rodem z Japonii, zwyczajnie ośmieszają się pokazując swoją marność. 

Mistrz, to również zaawansowany wolnomularz w dawnych lożach masońskich, oświeceniowych, iluminacyjnych, który osiągnął trzeci stopień wtajemniczenia. Wymagane są do tego przejście tajemnych rytuałów, w czasie których zdradzane są pewne tajemnice oraz przekazywane słowa konieczne do komunikacji między braćmi oraz gesty pozwalające ich rozpoznać. Kandydat na mistrza składa także przysięgę, w której zobowiązuje się zachować w tajemnicy wszelkie informacje uzyskane w loży. Oficjalnie karą za złamanie tej przysięgi jest śmierć, ale dziś jest to bardziej element tradycji niż realnych zasad. Współczesne loże masońskie to jednak zwykle tylko atrapy dawnych tajemnych organizacji ludzi dążących do oświecenia i wyzwolenia. 

Pierwszym wymogiem na drodze szukania mistrza duchowego, guru, jest chęć jego znalezienia. To oznacza, że należy przejawiać skłonność do korygowania błędów popełnionych w życiu i przyjęcia wartości, które zbliżają do duchowej doskonałości. Proces szukania guru – mistrza duchowego opisują pisma wedyjskie. Najpierw należy modlić się do Iśwara – Najwyższego Pana, Obrazu Doskonałości w Sercu, aby wskazał drogę do mistrza, który wyjaśni, jak zbliżyć się do Niego. Pierwotny mistrz duchowy obecny jest w naszych sercach jako śladowe poczucie mistrza. Jest nim Dusza Najwyższa, Paramatman. To głos wewnętrzny czyli anioł stróż, którego nie należy mylić z prawdziwym mistrzem, takim z krwi i kości. On wie wszystko i zawsze nas chroni, poucza na drodze do Światłości. Guru to zawsze asekha, i tylko asekha może nosić tytuł guru. 

Kiedy zechcemy przyjąć guru, asekha – prawdziwego mistrza duchowego i poprosimy o pomoc Paramatman to dana nam będzie inteligencja i poznamy drogę wiodącą do niego. Pierwsza modlitwa, którą powinniśmy zmówić, pochodzi z Ramajany, indyjskiej klasyki: „Mój Iśwaro, nie wiem kim jesteś i gdzie jesteś, ale jesteś wszechmocny i wszechwiedzący. Proszę, wysłuchaj mojej modlitwy. Proszę cię dzisiaj, abyś pokierował moim życiem. Oddaję się pod twoją opiekę, choć nie wiem, czego ode mnie oczekujesz. Od tej chwili składam swe życie w Twoje ręce. Porzucę wszystko, co Tobie niemiłe. Postaram się czynić to, co jak podpowiada mi serce, spodoba się Tobie. Kiedy wielbiciel, jogin, szczera dusza modlą się w ten sposób, Iśwara poprowadzi ich na tej ścieżce.”  

W ten sposób poprosi się Go, by pomógł poradzić sobie w najdrobniejszych nawet aspektach ścieżki duchowej, aby to, co jest nam dane, pozwoliło uczynić postęp duchowy. Osoba, która szczerze szuka guru – prawdziwego mistrza duchowego odnajdzie go w ten czy inny sposób. Nauczyciel pojawi się jej może we śnie, potem spotka go twarzą w twarz, czasem najpierw objawi się jej w książce, lub Iśwara Bóg przyśle do niej swojego zaufanego przedstawiciela, żeby ją do Niego przywiódł. Mistrzowie duchowi działają we wspólnej sprawie i pomagają nam wejść do rodziny wielbicieli Boga, w której wiele osób harmonijnie dąży do jednego celu, bez egoizmu i współzawodnictwa, udzielając sobie wsparcia, wzajemnie inspirując. Mistrzowie są niczym oazy na pustyni materialnej egzystencji. Życie bez guru, bez mistrza duchowego jest jak piękny dom pozbawiony tak fundamentów jak i dachu. Życzę wam, by wasze poszukiwania i relacje z mistrzem duchowym okazały się sukcesem. Mam nadzieję, że jesteście poważni i będziecie umieli skorzystać z daru, jaki z łaski bożej otrzymaliście. 

Kiedy wielbiciel znajdzie swojego mistrza duchowego może modlić się słowami:

om ajñana timirandasya jñanam jñana salakaya

caksur unmilitan yena tasmai sri gurave namah

„Składam moje pełne szacunku pokłony mistrzowi duchowemu, który światłem wiedzy otworzył moje oczy osłonięte mrokiem ignorancji”. 

W następującym fragmencie nauk wedyjskich mówi się, że mistrz duchowy nie jest ograniczony do określonej osoby, formy, czy instytucji i ustanawia uniwersalną ideę guru.

saksad-dharitvena samasta-sastrair

uktas tatha bhavyata eva sadbhih

kintu prabhor yah priya eva tasya

vande guroh sri-caranaravindam

„Pisma objawione oznajmiają, że mistrza duchowego powinno się czcić jak Najwyższego Osobowego Boga i temu nakazowi posłuszni są czyści wielbiciele Iśwara Boga. Mistrz duchowy jest najbardziej zaufanym sługą Iśwara Boga. Dlatego ofiarowujemy pełne szacunku pokłony lotosowym stopom naszego mistrza duchowego”. 

W Upaniszadzie Mundaka (1.2.12) jest napisane:

tad vijnartham sa gurum eva bhigacchet

samit panih srotriyam brahma nistham

„Aby poznać transcendentalną naukę, należy zwrócić się do bona fide mistrza duchowego, guru z sukcesji uczniów, skupionego na Prawdzie Absolutnej.” Tekst ten wyraźnie pokazuje nam sposób otrzymania transcendentalnej wiedzy, oświecenia i wyzwolenia. 

W wedyjskiej księdze Bhagawatam (11.17.27) powiedziano:

acaryam mam vijaniyan navamanyeta karhicit

na martya buddhyasuyeta sarva deva mayo guruh

„Powinno się zrozumieć, że mistrz duchowy jest równie dobry jak Ja” powiedział Błogosławiony Iśwara, „Nikt nie powinien być zazdrosny o mistrza duchowego, ani uważać go za zwykłego człowieka, ponieważ mistrz duchowy uosabia całkowitą sumę wszystkich oświeconych, świetlistych bogów (devas).” Oznacza to, że guru, mistrz duchowy, został utożsamiony z samym Bogiem. Nie ma on nic wspólnego ze sprawami tego doczesnego świata. Pojawia się przed nami, aby objawić światło Wed (Pism Świętych) i pobłogosławić pełnią wolności, do której powinniśmy tęsknić na każdym kroku naszej ziemskiej podróży.

Święta Księga, Śri Bhagawadgita mówi:

tad viddhi pranipatena pariprasnena sevaya

upadeksyanti te jnanam jnaninas tattva darsinah

„Zwróć się po prostu do prawdziwego mistrza duchowego. Podporządkuj się mu i spróbuj go zrozumieć, służąc mu i zadając pytania. Taki mądry mistrz duchowy oświeci cię transcendentalną wiedzą, gdyż on już poznał Prawdę Absolutną.” Aby otrzymać transcendentalną wiedzę, musimy całkowicie podporządkować się prawdziwemu guru, w duchu żarliwego dociekania Prawdy i służenia mu. Realne pełnienie służby dla Absolutu, pod przewodnictwem guru jest jedynym narzędziem, za pomocą którego możemy przyswoić sobie transcendentalną wiedzę. W Indii mistrza duchowego, guru, często nazywa się acaryadewą, czyli aniołem, bóstwem aćarjów (nauczycieli duchowych). 

Traktat Gurugita opisuje cechy, rolę oraz właściwą relację pomiędzy uczniami a guru. Konieczność rozwijania związku z guru trwającego nawet po jego śmierci jako przewodnikiem duchowym podkreśla zarówno joga jak i tantra oraz wszystkie pozostałe nurty hinduistyczne. Rozwijanie właściwego związku z żyjącym mistrzem-przewodnikiem nazywane jest praktyką gurujogi. Gurugita jak i inne traktaty wymieniają osiem rodzajów guru o coraz wyższych umiejętnościach i coraz bardziej boskiej randze. Stopnie Guruttwa pokrywają się z opisywanymi ośmioma stopniami duchowej realizacji dharmy, oświecenia czy wyzwolenia. 

Konieczność nauki od guru pokazuje zarówno traktat Hathajoga-Pradipika jak i Śiwapurana czy Joga-Kundali-Upaniszada. Guru porównywany jest często ze sternikiem łodzi, wysławiany i wielbiony na równi z bogami, do których prowadzi ludzi, ale można też znaleźć ostrzeżenia przed oszustami, którzy nie posiadają oświeconej realizacji oraz ostrzeżenia przed szkodliwością porzucania guru nawet po osiągnięciu wewnętrznych celów i tak zwanej duchowej doskonałości.

- Traktat Śiwa Samhita (3.13 i następne) powiada: “Bez wątpienia guru jest naszym ojcem, guru jest naszą matką, guru jest przejawionym Bogiem (Dewą – bóstwem, aniołem, Bogiem). Dzięki łasce guru (prasadam) osiągamy wszystko to, co dla nas pomyślane”.

- Traktat Adwajatarakopaniszada (14 i następne) powiada: “Guru – prawdziwy nauczyciel doskonale zna Wedy, czci Wisznu, wolny jest od zazdrości, jest czysty, opanował jogę, koncentruje się na niej i ma jej naturę”.

- Traktat Saurapurana (68.11) podaje zgubne karmiczne skutki porzucenia guru, od którego przyjęło się inicjacje (święcenia): “Tego, kto opuszcza swego nauczyciela, spotka rychła śmierć, a tego, kto przerywa recytację mantry otrzymanej od guru, dotknie ubóstwo (nędza).

Należy podkreślić, że zarówno w kulturze wedyjskiej jogi jak i w kulturze tybetańskiego buddyzmu wadżrajany nie istnieje możliwość tak zwanego rozwoju duchowego, oświecenia czy wyzwolenia bez przewodnictwa guru – mistrza życia duchowego czy wewnętrznego. Wszelkie samotne wysiłki bez prowadzenia przez guru uważa się za chybione, prowadzące do złych stanów ducha lub pomieszania zmysłów. Wobec trudności jaką ludziom Zachodu sprawia akceptacja guru czy ubóstwianie żyjącego mistrza, można przyjąć, że wiele z opisywanych tak zwanych niebezpieczeństw mistycznej ścieżki pochodzi z braku właściwego przewodnictwa duchowego lub z powodu porzucenia czy zmiany guru na innego. Uwalnianie się od mistrzów, guru czy nauczycieli duchowych jakie oferują żerujący na naiwnych ludziach demoniczni oszuści pokroju chociażby Leszka Żądło to niebezpieczny i niszczycielski rozbój duchowy dokonywany na ludziach poszukujących i medytujących przez takie ciemne i ogłupione osoby. 

Mistrzowie, guru czyli asekhini, to chodzące dowody na to, że duchowa miłość i światłość istnieje, że ma ogromną moc i że warto się na nią otwierać. Rola Guru (czyli mistrza) w rozwoju duchowym jest wieloraka i wielopoziomowa i dlatego wartą ją doceniać. Ludzie na najniższym stopniu duchowego rozwoju, powiedzmy lepiej kandydaci do ścieżki duchowego rozwoju, nie są zwykle jeszcze w stanie czcić ani wielbić mistrza duchowego, guru. Trudno im zatem uprawiać bhakti jogę czy guru jogę, gdyż jest to bezpośrednio wyższy, drugi stopień w rozwoju duchowym, który trzeba mocno ugruntować, aby wznieść się jeszcze wyżej ku Duchowi. 

Adhiśa (adhiza) czyli Adhi, najwyższy, Iśa, doskonały – to najwyższa doskonałość duchowa, istota będąca wzorem udoskonalenia moralnego, psychicznego i duchowego w danej epoce. Należy się generalnie wystrzegać osób odwodzących w jakikolwiek sposób od autentycznego mistrza duchowego, od prawdziwego guru, satguru. Należy jednak pamiętać o ban-guru i ku-joginach czyli oszustach duchowych w jodze i rozwoju duchowym i tychże trzeba się wystrzegać. 

Om Gurave Namah! 

(Nauki z cyklu Klejnoty Mądrości Mistrza El Moryah)